Experimenteren, hoe doe je dat?

Waarom experimenteren we?

Met een experiment kan je je oplossing, product of dienst grondig op de proef stellen bij je doelgroep. Zo verlaag je de kans dat je de bal mis slaat en verder blijft investeren in een idee dat eigenlijk niet werkt.

Dit is een belangrijke stap in de maak-test-leer cyclus, die we ook gebruiken bij ontwerpen en prototypes.

Er zijn drie grote voordelen aan snel en regelmatig je idee aftoetsen met gebruikers:

1. Ontdek verborgen behoeftes of problemen die nog niet eerder aan bod kwamen in je onderzoek met de doelgroep.
2. Valideer nieuwe ideeën en je ontwerp met eindgebruikers. Als je de verkeerde richting uitgaat, gaan zij dat jou zeker vertellen.
3. Verbeter je ontwerp aan de hand van de feedback. Pas je ontwerp aan en toets opnieuw af.

Hoe werkt dat, experimenteren?

Eerst testen…

De eenvoudigste vorm of methode is de gebruikerstest. In een notendop zit je samen met enkele mensen uit je doelgroep. Je geeft hen een prototype in handen, observeert hoe ze er mee omgaan en vraagt feedback.

Wist je trouwens dat je bij gemodereerde gebruikerstesten niet meer dan 5 personen van hetzelfde profiel hoeft te spreken? Je mag natuurlijk altijd meer mensen uitnodigen, maar je gaat dezelfde feedback horen terugkomen.

… en dan verbeteren

Verzamel de feedback in de Zo evalueer je een experiment template en zet alle input om naar inzichten om mee aan de slag te gaan.

Pas je verbeteringen stapsgewijs toe op je ontwerp, werk je prototype bij en hopla, je kan een nieuwe test uitvoeren.

Aan de slag! 

1. Weet wat je wil te weten komen 

De sterkste experimenten hebben een duidelijke focus en proberen niet alles tegelijk te weten te komen. Klinkt logisch, maar niet altijd gemakkelijk in de praktijk.

Meestal ga je je pijlen richten op één van deze twee kenmerken:

1. Wenselijkheid: zit jouw doelgroep te wachten op de oplossing? Is het logisch voor hen? Hebben ze het gevoel dat het probleem opgelost is (zonder er nieuwe te creëren)?
2. Gebruiksvriendelijkheid: is je ontwerp gemakkelijk en aangenaam om te gebruiken? Vinden mensen hun weg en werkt alles vlot zoals ze verwachten?

Hoe vroeger in het proces, hoe meer je op wenselijkheid gaat doorvragen aan de hand van een simpel prototype. De gebruiksvriendelijkheid volgt later met een meer gedetailleerde versie. Anders eindig je misschien met een prachtig uitziend product dat niemand wil gebruiken.

2. Weet welk deel van je oplossing je gaat testen

Wil je eerder een bestaand product voorleggen om te leren waar de gebruiksvriendelijkheid kan verbeterd worden, of wil je een nieuw concept voorleggen om te achterhalen of het idee op zich wenselijk is. Beide zijn mogelijk, maar je zal andere vragen stellen in beide scenario's. 
Je kan aan de slag met een testleidraad om je test voor te bereiden. En neem nog eens de tips voor goede vragen erbij als checklist voor jezelf. 

3. Weet wie je wil betrekken in je experiment

Neem je persona's, je doelgroep of je belanghebbenden er terug bij om zeker te zijn dat je feedback vraagt aan de mensen die er straks ook mee aan de slag gaan, of er mee in aanraking komen tijdens hun werk. En natuurlijk, houd ook hier rekening met een inclusieve rekrutering. 

Wie heeft daar allemaal tijd voor?

Het klinkt als veel tijd en werk om meerdere keren te testen en bij te sturen. Gelukkig hoef je het niet zo groots aan te pakken als je daar geen ruimte voor hebt.

Hier zijn drie tips om toch efficiënt gebruik te maken van een volle agenda:

1. Beperk het aantal personen die je wil spreken per test. Probeer niet de perfecte spreiding van je doelgroep te vinden. En één gesprek is beter dan geen.
2. Schakel collega’s in voor 5 tot 10 minuten. Doe een guerilla gebruikerstest op kantoor, b.v. in de cafetaria. Zo kan je al een eerste gevoel krijgen en beslissen waar je je (niet) op richt in een uitgebreider gesprek.
3. Kies voor wenselijkheid boven gebruiksvriendelijkheid als je niet beide kan behandelen. Over gebruiksvriendelijk ontwerpen (of usability in het Engels) kan je veel informatie vinden en technische of creatieve collega’s inschakelen. Wenselijkheid kan je enkel aan de gebruiker zelf vragen.