Tips om de juiste vragen te stellen

Van goede vragen komen (meestal) goede antwoorden

Als je echte ervaringen en verhalen wil te weten komen, moet je gericht en bewust vragen stellen.

Hier zijn vijf principes voor goede vragen om in je achterhoofd te houden.

1. Stel open vragen: Uit een ja-nee-vraag leer je niet zo veel. Stel daarom open vragen die uitnodigen tot uitgebreide antwoorden. Bijvoorbeeld: Slechte vraag: ‘Vind je het bezoek aan het ziekenhuis vervelend?’ Goede vraag: ‘Kun je me vertellen over je ervaringen tijdens een recent bezoek aan het ziekenhuis?’
2. Wees specifiek: Zorg dat je vragen niet te breed zijn, maar richt je op specifieke aspecten van het onderwerp. Zo krijg je diepere en meer relevante antwoorden. Bijvoorbeeld: Slechte vraag: ‘Wat vind je van de dienstverlening?’ Goede vraag: ‘Herinner je je laatste bezoek aan het ziekenhuis? Hoe verliep het wachten toen?
3. Gebruik vervolgvragen: Luister actief naar de antwoorden van de respondent en stel vervolgvragen om meer details te verkrijgen. Bijvoorbeeld: Antwoord: ‘Ik vond het wachten op de uitslag van de tests erg stressvol.’ Vervolgvraag: ‘Kun je wat meer vertellen over de stress die je hebt ervaren?’
4. Gebruik storytelling: Vraag naar specifieke voorbeelden of verhalen om hun ervaringen concreter te maken. Bijvoorbeeld: ‘Kun je me een voorbeeld geven van communicatie met het ziekenhuispersoneel dat je heeft verrast?’
5. Vermijd suggestieve taal: Zorg ervoor dat je vragen neutraal geformuleerd zijn en geen impliciete suggesties bevatten, zodat je het antwoord niet in een bepaalde richting leidt. Bijvoorbeeld: Slechte vraag: ‘Je zult wel vaak klachten hebben over de parkeermogelijkheden bij het ziekenhuis, toch?’ Goede vraag: ‘Hoe zou je de parkeersituatie bij het ziekenhuis beschrijven?’

Voorbeelden van slechte vragen

Hieronder staan enkele minder geslaagde vragen. Daardoor kreeg de interviewer weinig goede antwoorden. Hoe zou jij de slechte vragen anders formuleren?

1. ‘Vind je het leuk om naar het ziekenhuis te gaan?’ Deze vraag leidt tot een ja/nee-antwoord en biedt geen inzicht in de werkelijke ervaringen van de respondent. Betere vraag: ‘Denk terug aan de laatste keer dat je naar het ziekenhuis ging. Hoe verliep dat bezoek?’

2. ‘Heb je ooit problemen gehad met de medische apparatuur in het ziekenhuis?’ Deze vraag is te algemeen en richt zich niet op specifieke aspecten van de ervaring.

   Betere vraag: ‘Wanneer heb je recent een scan laten nemen? Wat is er toen gebeurd?’

3. ‘Denk je dat de dienstverlening van het ziekenhuis goed genoeg is?’ Deze vraag is suggestief en kan de respondent beïnvloeden om een bepaald antwoord te geven. Betere vraag: ‘Wat vind jij van de dienstverlening in het ziekenhuis?’

4. ‘Hoeveel groenten eet je per week?’ Deze vraag is te gesloten en biedt geen ruimte voor een gedetailleerde beschrijving van de ervaringen. Betere vraag: ‘Wat heb je gisteren gegeten? in welke mate is die maaltijd vergelijkbaar met wat je meestal eet?’

Hoe meer goede vragen je stelt die open, specifiek en neutraal zijn, hoe meer diepgaande inzichten je zal verzamelen.

Alternatieve zinnen voor ‘Waarom?’

In een gebruikersonderzoek of interview ben je op zoek naar de ‘waarom’ achter wat iemand zegt. Maar hoe zou je je zelf voelen als een interviewer enkel maar “Waarom?” vraagt aan jou?

Wissel af met alternatieven om deelnemers op hun gemak te stellen en toch de achterliggende redenen te weten te komen.

1. Hoe kwam je tot die conclusie?
2. Wat heeft je gemotiveerd om dat te doen / kiezen / … ?
3. Heb je nog andere opties / acties / … overwogen?
4. Kan je daar nog wat meer over vertellen? Heb je een voorbeeld of een herinnering die dat beschrijft?
5. Wat hoop je dat er gebeurt wanneer … ?