Wanneer gebruik je kwalitatief of kwantitatief onderzoek?

Wat is wat? 

Hoewel de woorden “kwantitatief” en “kwalitatief” erg op elkaar lijken qua spelling, zijn het toch heel verschillende manieren om onderzoek te doen en inzichten te verzamelen.

Kort gezegd ga je bij kwalitatief onderzoek eerder diepgaande inzichten verzamelen (thick data) en bij kwantitatief onderzoek kom je te weten hoeveel of hoe vaak iets voorkomt (big data).

Beide methoden hebben hun voor- en nadelen. In de praktijk gebruiken we ze dan ook vaak aanvullend aan elkaar. Zo kan je de cijfers uit een vragenlijst gebruiken om je focus te bepalen voor een interview leidraad; of omgekeerd polsen bij een grote groep of ze het eens zijn met de conclusies uit een focusgroep.

Kwalitatief: verhalen en ervaringen

Bij een kwalitatief onderzoek ga je vooral in de diepte met een beperkte groep deelnemers. Je wil te weten komen wat hun ervaringen zijn, maar ook de diepere emoties en motivatie achter die ervaring: “Waarom doe je dit?”, “Waarom is een ervaring positief of negatief?”.

In dit type onderzoek neem je de tijd om echt te luisteren naar de persoonlijke ervaringen van mensen. Je stelt open vragen, zodat je te weten kan komen waarom iemand iets doet of voelt.

Bij kwalitatief onderzoek moet je dus van achter je bureau vandaan komen, en je doelgroep spreken. Een uitdaging hierbij kan zijn dat je doelgroep moeilijk te bereiken is, daarom bundelen we hiervoor enkele tips bij Checklist voor rekrutering.

Enkele tips:

• Bij kwalitatief onderzoek ben je ook meer flexibel, in een interview kan je verder doorvragen of een vraag eens op een andere manier stellen. Maak hier dus ook gebruik van en vermijd om in een interview enkel gesloten vragen te stellen.
• Nodig collega’s uit om mee te kijken met een gebruikerstest of om ook interviews te doen: zelf zien en horen wat de ervaring van de doelgroep is blijft vaak langer plakken.
• Noteer sterke en sprekende quote’s, zo kan je collega’s die niet konden meevolgen toch overtuigen van de uitdagingen die de doelgroep meemaakt.

Typische methoden voor kwalitatief onderzoek zijn:

• Semi-gestructureerd diepte interview
• Spontane interviews
• Focusgroep
• Gebruikerstest
• Observatie en meeloopdagen

Bijvoorbeeld:

• Je bevraagt 5 senioren in een woonzorgcentrum over waarom ze al dan niet deelnemen aan de sociale activiteiten in de cafetaria. Je wil te weten komen wat hen tegen houdt of net wel motiveert.
• Je neemt plaats naast de sociale kruidenier en observeert wat er gebeurt in de wachtrij. Wanneer mensen afhaken voor ze aan de beurt zijn, stel je enkele vragen over de waarom daarachter.
• Je nodigt 6 eerstelijnsmedewerkers uit voor een focusgroep om mee na te denken over een formulier dat burgers moeten invullen, maar dat vandaag vrij stroef loopt. Je wil van hen horen waar zij het zien fout lopen en wat ze zouden veranderen.

Kwantitatief: cijfers en trends

Bij kwantitatief onderzoek ga je breed en verzamel je gegevens van een grote groep deelnemers. Je richt je op meetbare resultaten en probeert patronen en correlaties te ontdekken door middel van statistische analyses. Vragen als "Hoe vaak komt dit voor?" en "Wat is de gemiddelde score?" staan centraal.

In dit type onderzoek verzamel je gegevens via vooraf opgestelde vragenlijsten en die je naar een groot aantal mensen stuurt. Je stelt gesloten vragen, zodat je de antwoorden achteraf makkelijk kan samenvatten.

Ook bij kwantitatief onderzoek kan het een uitdaging zijn om je doelgroep te bereiken, we denken vaak -terecht- aan digitale vragenlijsten omdat die makkelijker te verwerken zijn. Voorzie daarom ook een mogelijkheid om de vragenlijst met hulp van bijvoorbeeld een vrijwilliger in te vullen.

Enkele tips:

• Omdat je op zoek gaat naar ‘hoe veel’ of ‘hoe vaak’ is het wel belangrijk dat je bevraging door voldoende mensen wordt ingevuld. Zodat je de resultaten kan veralgemenen naar de gehele doelgroep.
• Houd de vragenlijst kort en bondig om te vermijden dat deelnemers afhaken.
• Stel demografische vragen om de achtergrondkenmerken van je deelnemers te begrijpen en mogelijke verschillen te analyseren.
• Test je vragenlijst bij collega’s om zeker te zijn dat je vragen duidelijk zijn, en dat ze beantwoord wordt zoals jij verwacht.

Typische methoden voor kwantitatief onderzoek zijn:

• Vragenlijst
• Data analyse van bestaande data in je organisatie

Voorbeelden:

• Je wil te weten komen hoeveel mensen al eens het Digipunt in de bibliotheek hebben gebruikt en hoe tevreden zij zijn van de dienstverlening. Je neemt een vragenlijst af op verschillende locaties in de gemeente.
• Je vermoedt dat een online formulier er voor zorgt dat mensen afhaken en een recht niet opnemen. Je duikt in de data van de website en analyseert hoeveel mensen het formulier starten, maar niet indienen. Misschien kan je zelfs achterhalen bij welke vraag ze afhaken.

Wanneer doe ik wat?

Kan je niet kiezen of weet je niet waar te beginnen? Neem een kijkje bij Wegwijzer onderzoeksmethodes