Tools over nieuws en nepnieuws

Filosofeer erop los met de luisterverhalen van HoeZoo, een bont gezelschap van ondernemende, knotsgekke dieren. Elke dag worden ze overstelpt met boodschappen. Hoe weten de dieren wat wel en niet waar is, wie ze wel en niet kunnen vertrouwen?

Spelenderwijs nieuwswijs worden? Dat kan met Is het echt zo. Aan de hand van 4 Ketnetvideo’s, klas debatten en minigames ontdekken kinderen hoe nieuws wordt gemaakt. Aan het einde van de rit kunnen ze kritisch over informatie nadenken.

Het is onmogelijk om kinderen af te schermen voor nepnieuws. Maar we kunnen hen wel kritisch leren omgaan met de informatie die op hen afkomt. Kritikat leert kinderen uit het lager onderwijs kritisch denken.

Maar hoe mediawijs zijn 10-12 jarigen? Weten ze wat een veilig wachtwoord is? Herkennen ze de reclame die hun favoriete influencer maakt? Met deze reeks van 10 lessen leert De Schaal van M kinderen uit de 3e graad lager onderwijs meer over mediawijze thema's.

De Vlaamse Nieuwsmedia daagt kinderen uit het lager onderwijs en hun leerkrachten uit om aan de slag te gaan met de Nieuwsquiz. Bovendien is er ook een gratis lesaanbod voor alle graden uit het lager onderwijs op Nieuwsindeklas.be en kan je er nieuwspakketten bestellen.

Ons dagelijks nieuws staat vol met cijfers. Met cijfers en data kan je dingen aantonen, vatten, in perspectief te plaatsen en ze geven de indruk dat iets correct en betrouwbaar is. Tenminste, als je er kritisch mee omgaat en ze juist leert gebruiken en interpreteren.

Kunnen je leerlingen inschatten hoe vaak ze per dag in aanraking komen met nieuws? Nieuws is immers overal om ons heen: we komen er elke dag (onbewust) mee in aanraking: op de radio, tv, via sociale media en op school. Laat je leerlingen een nieuwsdagboek bijhouden om hen te doen stilstaan bij hun mediagebruik.

Van zodra we wakker worden tot we gaan slapen is er nieuws. Maar wat is nieuws eigenlijk en hoe wordt het gemaakt? Wanneer is iets nieuwswaardig? Wat doet een journalist juist? Met het Nieuwsmakers lespakket ontdek je alle antwoorden en kan je je leerlingen zelf omtoveren tot echte journalisten.

Wat is desinformatie? Wat zijn betrouwbare bronnen? Hoe werken sociale media algoritmes? Hoe leer je berichten en beelden factchecken? Met het Feitencheckers lespakket ontdek je alle antwoorden en kan je je leerlingen omtoveren tot echte factcheckers.

Hoe bouw je een onderbouwde mening op? Wat als een meningsverschil uit de hand loopt? Hoe kan je je stem laten horen in de maatschappij? Met het lespakket Opiniemakers ontdek je een antwoord op al deze vragen en kan je je leerlingen omtoveren tot echte opiniemakers!

Jongeren kritisch leren omgaan met gezondheidsinformatie is cruciaal in tijden van een overvloed aan (des)informatie. Daarom werkten Gezondheid en Wetenschap en Mediawijs het lespakket Gezond Geweten uit. Hiermee willen we de gezondheidsgeletterdheid van leerlingen uit het secundair onderwijs bevorderen.

Deze bundel met gespreksmethodieken geeft leerkrachten handvaten en ondersteunt hen om op verschillende (laagdrempelige) manieren in te zetten op de ontwikkeling van gespreksvaardigheden.

Met het lespakket ‘Verkiezingen in de klas’ leer je je leerlingen via verschillende methodieken hoe politieke informatie zich verspreidt op sociale media, hoe ze betrouwbare informatie kunnen herkennen en hoe ze hun eigen mening kunnen vormen over politiek.

De EDUbox Politiek geeft jongeren van de tweede en derde graad secundair onderwijs inzicht in hoe beslissingen tot stand komen, hoe beleid in ons politieke systeem tot stand komt en welke stappen er gezet moeten worden om ideeën te kunnen realiseren binnen de politiek.

De EDUbox Ideologie leert jongeren van de tweede en derde graad secundair onderwijs hoe een wereldbeeld tot stand komt, wat ideologieën zijn en hoe je in gesprek kan gaan met iemand die een ander wereldbeeld heeft dan jij.

In de EDUbox Overtuigen leren jongeren van de tweede en derde graad secundair onderwijs al doende hoe ze (online) overtuigd worden, welke technieken daarvoor gebruikt worden en dat dat zowel positief als negatief kan zijn.

Desinformatie en nepnieuws zijn alomtegenwoordig. En bovendien niet zo eenvoudig te ontmaskeren. De EDUbox Nepnieuws leert leerlingen kritisch denken en informeert hen over nepnieuws maar focust ook op omgaan met informatie en mediawijsheid, online weerbaarheid en respect.

Over sommige onderwerpen lopen de spanningen hoog op. Het lijkt dan alsof je alleen een kamp ‘voor’ en een kamp ‘tegen’ hebt. Als leerkracht vermijd je zulke thema’s misschien omdat ze gevoelig liggen. De EDUbox Wij-zij-denken laat jongeren in de klas oefenen in het omgaan met meningsverschillen.

Deze EDUbox wil je laten kennismaken met de journalistiek van datagedreven verhalen: de datajournalistiek. Dit educatief pakket in de pers geeft jongeren meer inzicht in hoe je data kan verzamelen, analyseren en visualiseren én hoe data een bron kunnen zijn voor een journalistiek stuk.

Fake news en complottheorieën zijn dezer dagen helemaal terug van (nooit) weggeweest. Sociale media zorgen ervoor dat alle vormen van desinformatie ons sneller bereiken dan ooit. Hoe kunnen we jongeren hiertegen wapenen? Ontdek het nieuwe lespakket 'What's New' van Mediawijs en Kazerne Dossin.

Ons dagelijks nieuws staat vol met cijfers. Met cijfers en data kan je dingen aantonen, vatten, in perspectief te plaatsen en ze geven de indruk dat iets correct en betrouwbaar is. Tenminste, als je er kritisch mee omgaat en ze juist leert gebruiken en interpreteren.

Op sociale media zien we heel wat memes de revue passeren. De ene misschien al wat grappiger dan de andere. Maar wat zijn memes en welke boodschap willen ze meegeven? Dat ontdek je in deze lesfiche.

Kunnen je leerlingen inschatten hoe vaak ze per dag in aanraking komen met nieuws? Nieuws is immers overal om ons heen: we komen er elke dag (onbewust) mee in aanraking: op de radio, tv, via sociale media en op school. Laat je leerlingen een nieuwsdagboek bijhouden om hen te doen stilstaan bij hun mediagebruik.

Podcasts zijn helemaal niet nieuw, maar de laatste jaren winnen ze aan populariteit bij ons. Ook een heleboel jongeren luisteren naar verschillende soorten podcasts, dus waarom zou je 't dan niet introduceren in de klas?

Voor heel wat scholen is het opstellen van een mediawijs beleid een ware uitdaging. Hoe ontwikkel je dit nu? Wat moet er allemaal instaan? Ontdek met onze Mediawijze Beleidstool hoe je samen met de hele school een beleid ontwikkelt over mediawijsheid en een specifiek thema (cyberpesten, sexting, portret- en auteursrecht, online identiteit, desinformatie, digitale balans en smartphones, cybersecurity en privacy).

De Babbelbox 'Is't waar?!' is een laagdrempelinge manier om te praten over nieuws en nepnieuws. Spelers worden nepnieuwsdetectives en gaan aan de hand van ja/neen-vragen op zoek naar wat er gebeurd is. De babbelbox richt zicht op tieners en kan gespeeld binnen het gezin, op school of in de jeugdbeweging.