Met proceswandelingen waarborgt Gent de toegankelijkheid van digitale producten

Voorbeeld

Via deze methode wordt de specifieke ervaring van een kwetsbare groep zoals personen met een beperking altijd meegenomen bij de ontwikkeling van digitale dienstverlening.

Stadsbeeld Gent

Leestijd

10 minuten

Lokaal bestuur: Gent

Methode: Proceswandeling / Gebruikerstest

Het project

In Gent doet de dienst Lokaal Sociaal beleid proceswandelingen met een groep van ervaringsdeskundigen, dit zijn vrijwilligers met heel diverse (kwetsbare) achtergronden, bijvoorbeeld burgers met een beperking of een migratieachtergrond, maar ook 65+ers en jongeren, burgers met een ervaring in armoede of leden van de LGBTQIA+-gemeenschap.

Proceswandelingen kunnen zowel fysiek als digitaal zijn, het zijn inclusieve gebruikerstesten waarbij er een (digitaal) product of dienstverlening gescreend wordt en er vervolgens verbetervoorstellen op vlak van toegankelijkheid en gebruiksvriendelijkheid worden gegeven.

De begeleiders van deze proceswandelingen geven de ervaringsdeskundigen een concrete, specifieke opdracht om een zo echt mogelijke situatie na te bootsen/te screenen vanuit hun eigen ervaring/beleving en faciliteren het volledige proces van observeren tot formuleren van verbeteracties. Bijvoorbeeld, je gaat binnenkort verhuizen, maar je hebt je adreswijziging nog niet in orde gebracht. Het is dan heel interessant om te zien hoe ervaringsdeskundigen hieraan beginnen, waar ze informatie zoeken en op welke (digitale) drempels ze stoten of wat net heel vlot gaat.

Waarom deze methode?

Via deze methode wordt de specifieke, unieke ervaring van een (kwetsbare) diverse groep zoals bv. personen met een beperking meegenomen bij de ontwikkeling van (digitale) dienstverlening. We kijken als het ware door hun bril en valideren hun ervaringskennis.

Via een vacature die op de site van het vrijwilligerspunt staat en waarop burgers op eigen initiatief kunnen reageren; worden mensen van verschillende doelgroepen bereikt en vervolgens betrokken door de dienst lokaal sociaal beleid die zo een poule van ervaringsdeskundigen heeft opgebouwd die aan deze inclusieve gebruikerstesten willen meewerken.

Hoe ging je te werk?

De dienst die de dienstverlening beheerd wordt betrokken bij de uitwerking van de realistische sceanario’s en achteraf bij het opvolgingstraject van de verbeteracties.

De ervaringsdeskundigen uit de poule worden gematcht met de gevraagde profielen. De begeleiders de dienst Lokaal sociaal beleid observeren & faciliteren verder de gebruikerstest. Ze hebben ervaring in het begeleiden van deze diverse doelgroep(en). De proceswandeling zelf kan zowel digitaal als fysiek plaatsvinden. Indien deze digitaal gebeurd wordt er live geobserveerd en soms ook beeldfragment(en) opgenomen. Indien gewenst kan er life gevolgd worden door bv. een IT’er die naast de begeleiders dit proces kan observeren en vertalen in termen van UX.

De ervaringsdeskundigen krijgen ofwel een reële of een forfaitaire onkostenvergoeding voor hun deelname aan deze gebruikerstesten.

Wat was het resultaat?

Een uitvoering verslag van alle observaties met geclusterde verbeteracties en indien gewenst/noodzakelijk gecombineerd met beeldmateriaal. Tijdens de presentatie worden alle drempels van & inzichten van de ervaringsdeskundigen benoemd en vertaald naar concrete verbeteracties. Na een paar maanden wordt er nog een opvolgmoment ingepland om te kijken welke acties als quick wins, op korte en op lange termijn aangepakt worden.

What's in it for you?

  • Sensibiliseren: kijken door een andere bril
  • Informeren over de drempels aanwezig in het proces
  • Valideren van de good practices
  • In co-creatie verbeteracties uitwerken

Wat heb je geleerd?

Samenwerken met echte gebruikers, ervaringsdeskundigen is een garantie om diverse, kwetsbare groepen te bereiken. Bij veel toepassen ontstaat het risico dat je steeds dezelfde testers bereikt en dat deze mensen getraind geraken in je dienstverlening. Dus blijven inzetten op het uitbreiden, variëren & diversifiëren van de poule van ervaringsdeskundigen is belangrijk.

De proceswandeling is niet altijd een garantie dat de suggesties of pijnpunten (onmiddellijk) aangepakt worden. Idealiter is de dienst zelf vragende partij of toch zeker van bij het begin betrokken.

We kiezen hier expliciet voor een kwalitatieve benadering waar bij deze inclusieve gebruikerstesten met een kleine groep van ervaringsdeskundigen (5 tot 7 ervaringsdeskundigen per proceswandeling) aan de slag w gegaan.

Een gouden tip

Het netwerk van de dienst lokaal sociaal beleid is een goed eerste ingang bij het bereiken en betrekken van verschillende (kwestbare) doelgroepen die je anders moeilijker bereikt.

Lees verder

De 6 fasen van mensgericht ontwerpen

  • Voorbereiden

    Voorbereiden

    Neem de tijd om te weten wat je nog niet weet. Daag jezelf uit om je assumpties in kaart te brengen en al bij de aanpak na te denken over het échte probleem.

  • Onderzoeken

    Onderzoeken

    Stel jezelf helemaal open voor nieuwe inzichten en vind verschillende manieren om de noden van je eindklant te ontdekken.

  • Samenvatten

    Samenvatten

    Eens je weet op welke noden je eindklant heeft helpen we je om te weten op welk doel je nu best je pijlen richt.

  • Ontwerpen

    Ontwerpen

    Hok samen met anderen en laat je creativiteit vloeien. Door te denken met je handen kom je meteen tot rijke ideeën.

  • Experimenteren

    Experimenteren

    Test je oplossing uit voor je hem lanceert. Zo leer je hoe je je oplossing nog kan bijsturen, en weet je zeker dat je de juiste oplossing bouwt.

  • Overtuigen

    Overtuigen

    Je hebt een probleem en een mogelijke oplossing, maar je botst op muren om het gelanceerd te krijgen? Hier vind je enkele handvaten om je idee over te brengen.