Alles over sexting

Schreven we vroeger nog liefdesbrieven naar elkaar, sinds de komst van digitale media doen we liever aan sexting om te tonen dat we elkaar leuk vinden. Ook jongeren zijn er volop mee bezig. Maar wat is sexting precies? Waarom is het zo populair, welke risico’s brengt het met zich mee en wat moet je er nog meer over weten?

Dit dossier kwam tot stand met de hulp van onze partners Sensoa, Pimento, Child Focus en MIOS/Universiteit Antwerpen.

Wat is sexting?

Het begrip ‘sexting’ is overgewaaid vanuit het Engels en vormt een samenstelling van ‘sex’ (seks) en ‘texting’ (berichtjes sturen). Door de snelle ontwikkeling van smartphones is sexting niet langer beperkt tot het sturen van pikante berichtjes: vandaag gaat sexting vooral over het versturen en ontvangen van expliciete foto’s en filmpjes. Dat kan via de smartphone, de tablet of andere digitale media.

  • Is sexting normaal?

Elkaar naaktfoto’s of -filmpjes sturen via je smartphone: is dat raar? Uitzonderlijk? Of juist iets heel gewoons?

Is sexting normaal?

  • Waarom doen we aan sexting?

Wat is er zo leuk aan sexting? Wat hebben we eraan? En is er een verschil tussen jongeren en volwassenen?

Daarom is sexting populair

3 veelgestelde vragen over sexting

Er zijn verschillende vormen van sexting. Van suggestieve tekstberichtjes tot naaktfoto’s en filmpjes waarin seksuele handelingen gebeuren. Sexting gebeurt meestal met een lief of een crush, maar het kan ook gebeuren met iemand die je online hebt leren kennen. Hoe sexting eraan toegaat, verschilt tussen jongens/mannen en meisjes/vrouwen. Die laatsten tonen zich meestal niet volledig naakt, terwijl jongens/mannen dat wel doen. Verder gebeurt sexting vaak via Snapchat, omdat je via deze app foto’s kan versturen die al na enkele seconden verdwijnen.

1 op de 10 kinderen in het vijfde en zesde leerjaar heeft al eens een sexy foto verstuurd. Hiermee bedoelen we alles wat ze zelf als sexy bestempelen: het kan ook gaan om een foto met een uitdagende pose. Aangezien kinderen de risico’s niet kunnen inschatten, kan je als volwassene best met hen hierover in gesprek gaan. Pas vanaf de middelbare school doen jongeren meer aan sexting, en dan vooral in de derde graad: 17% van de leerlingen heeft op deze leeftijd al eens een pikant berichtje verstuurd. De aard van de sexts wordt ook steeds explicieter. Opvallend: holebi-jongeren doen meer aan sexting dan hetero-jongeren.

In principe is sexting tussen minderjarigen strafbaar, omdat de Europese wetgeving rond kinderporno hierop van toepassing kan zijn. In werkelijkheid wordt sexting tussen minderjarigen meestal getolereerd, tenzij er sprake is van druk of dwang. Het doorsturen van naaktfoto’s zonder toestemming van de persoon die wordt afgebeeld, is wel altijd strafbaar. Dit noemen we ‘grensoverschrijdende sexting’. Wanneer je vrijwillig seksueel getinte beelden van jezelf maakt of verstuurt, spreken we over ‘oké sexting’.

De risico’s van sexting

Hoewel er veel leuke kanten aan zijn, kan sexting ook gevaarlijk zijn. Vooral het verspreiden van sexts zonder toestemming blijft een veelvoorkomend probleem, maar er zijn ook andere situaties waarin sexting leidt tot grensoverschrijdend gedrag.

Wat als foto’s worden doorgestuurd?

Foto’s doorsturen zonder toestemming is altijd strafbaar. Sterker nog: er kunnen zelfs 3 wetten tegelijk overtreden worden. Door victim blaming dienen slachtoffers jammer genoeg niet altijd klacht in. Ze hebben dan het gevoel dat ze zelf iets verkeerd gedaan hebben.

“Als je een gelekte naaktfoto ontvangt, kan het verleidelijk zijn om die op jouw beurt door te sturen. Het kwaad is toch al geschied. Toch is dat geen goed idee. Omstaanders hebben juist een belangrijke rol om de schade voor het slachtoffer te beperken.”
Wannes Magits
Wannes Magits
Beleidsmedewerker Jongeren
Sensoa

Hoe praat je over sexting?

Al is sexting misschien niet het meest alledaagse gespreksonderwerp, toch is het een belangrijk thema om met jongeren te bespreken. Wat moeten ze zeker weten? En hoe pak je zo’n gesprek het best aan?

Tips voor een goed gesprek over sexting

Wat is grooming?

Zoekt een vreemde online contact met een minderjarige? Soms kan het zijn dat deze persoon uit is op naaktfoto’s of fysiek (seksueel) contact. We spreken dan over ‘grooming’.

3 x sexting

 Sexting op school

Jongeren hebben het recht om hun seksualiteit te ontwikkelen en het recht op informatie daarover. Een schoolbeleid rond sexting en seksualiteit helpt scholen om daar doelgericht werk van te maken. Belangrijk daarbij is om in te zetten op kwaliteit (hoe kunnen jongeren hun seksualiteit, ook online, op een fijne manier beleven?), preventie (hoe maak je hen bewust van de risico’s?) en reactie (hoe reageer je als school op een incident?).

“Onlangs ontdekten we dat er heel wat naaktfoto's op school werden doorgestuurd. We waren erg geschrokken. Samen met de betrokken partijen hebben we verschillende acties ondernomen, o.a onze projectweek sociale media en de ontwikkeling van een beleid.”
Ellen
leerkracht Nederlands

Naaktfoto’s op school: vroeger vs nu

De Nederlandse journaliste Jantine Jongebloed werd ongeveer 15 jaar geleden het slachtoffer van gelekte naaktfoto’s op school. Hoe ging de school daar toen mee om? Beluister haar verhaal in een aflevering van de podcast Damn Honey (vanaf 23:00).

Sexting in het jeugdwerk

Ook in het jeugdwerk kan je te maken krijgen met incidenten die te maken hebben met sexting. Wat te doen als er een naaktfoto rondgaat binnen je groep? En hoe ga je als leiding om met seksueel grensoverschrijdend gedrag? Deze tips kunnen helpen.

Sexting in het gezin

Ouders kunnen schrikken als ze ontdekken dat hun tiener aan sexting doet.

Cijfers over sexting

Meer onderzoek
9%

van de jongeren uit het secundair onderwijs verstuurde de afgelopen 2 maand een naaktfoto. Lees meer.

68%

van de jongeren die aan sexting doen, maakt zichzelf onherkenbaar. Lees meer.

1 op 3

meisjes kreeg al eens spijt na het sturen van een seksueel getinte foto. Lees meer.

38%

van de jongeren in het secundair onderwijs kreeg al eens een naaktfoto doorgestuurd, zonder toestemming van de persoon op de foto. Lees meer.

70%

van de jongeren onderneemt geen actie wanneer ze een naaktfoto ontvangen die ongewenst werd doorgestuurd. Lees meer.

10%

van de jongeren neemt het op voor het slachtoffer van een gelekte naaktfoto door de verspreider te confronteren. Lees meer.

Interessante onderzoeken

Sexting: hoe zit dat bij kinderen en jongeren tussen 6 en 18 jaar?

Hoe gaan Vlaamse jongeren tussen 16 en 18 jaar om met seksualiteit en relaties?

Handige tools

Meer tools
  • EDUbox Sexting Educatief pakket

    EDUbox Sexting

    Sexting: met slechts een paar tikjes op het scherm kunnen ondeugende berichten en foto's worden uitgewisseld, waardoor de spanning stijgt en de verbeelding op hol slaat. Maar sexting kan ook heel wat risico's en zorgen met zich meebrengen. De ‘EDUbox Sexting: de spelregels voor digitaal flirten’ gaat dieper in op dit complexe onderwerp.

  • WOW1: online weerbaarheid Educatief pakket

    WOW1: online weerbaarheid

    WOW 1 is een gratis werkvormen pakket om porno, sexting, victim blaming en catfishing bespreekbaar te maken bij jongeren. Jongeren worden zich bewust van de do’s-and-don’ts op het vlak van surfen op het internet. Ze leren waar ze terecht kunnen met vragen via betrouwbare bronnen en staan stil bij hun eigen gedrag.

  • Hé, het is oké Video

    Hé, het is oké

    Deze tool leert je bewust om te gaan met relaties en seksueel gedrag via nieuwe media. Aan de hand van zes criteria leer je situaties in te schatten en ken je er een vlag aan toe. Er wordt telkens ook een gepaste reactie geformuleerd.

Video's over sexting

Meer video's
  • Dokter Bea over sociale media

    Dokter Bea over sociale media

    Video

    Aflevering van Dokter Bea over sociale media en sexting.

  • KLAAR video over sexting

    KLAAR-video over sexting

    Video

    Waarop moet je letten en hoe ga je er het best mee om als je zelf een nude krijgt doorgestuurd? Niels Van Paemel van Child Focus geeft uitleg en advies.

  • Pano over sexting

    Pano over sexting

    Documentaire

    Wanneer sexting slecht afloopt, wordt de schuld vaak gelegd bij de persoon die de foto heeft genomen. Yasmin van Child Focus legt uit waarom dit onterecht is.

Waar kan je terecht voor hulp?

Wil je aandacht besteden aan sexting binnen je school of organisatie, maar kan je daar wel wat hulp bij gebruiken? Sensoa, Child Focus en Pimento organiseren regelmatig vormingen en opleidingen die je goed op weg kunnen helpen.

Op allesoverseks.be vinden jongeren herkenbare verhalen, informatie over (grensoverschrijdende) seksualiteit en tips van dokters en experts. Op WAT WAT en Clicksafe vinden jongeren een antwoord op al hun vragen rond veilig en verantwoord internetgebruik. Kinderen en jongeren die hun verhaal kwijt willen of nood hebben aan advies of hulp, kunnen terecht bij Awel of Nupraatikerover.

Heb je een vermoeden van seksueel grensoverschrijdend gedrag? Of ben je hier als jongere zelf het slachtoffer van? Neem dan contact op met Child Focus. Je kan Child Focus bereiken via mail of telefoon, maar je kan ook (anoniem) chatten.

Meer weten?

Sensoa

Sensoa biedt informatief materiaal over sexting, werkvormen voor leerkrachten en meer.

MediaNest

Op MediaNest vind je als ouder handige tips rond relaties en seksualiteit bij kinderen, maar ook rond tal van andere onderwerpen.

Pimento

Wil je werken rond relaties en seksualiteit binnen je organisatie? Bij Pimento kan je terecht voor vormingen, educatief materiaal en hulp bij je beleidstraject.

Veilig Online

Veilig Online biedt vormingen aan voor ouders over mediaopvoeding. Er zijn 5 thema’s om uit te kiezen, waaronder online relaties en seksualiteit.

Clicksafe

Veilig internetten: hoe doe je dat? Op Clicksafe, een initiatief van Child Focus, vinden zowel kinderen, jongeren, ouders als professionelen heel wat informatie.

Meer lezen?

  • Cover mediawegwijzer sexting@school

    Mediawegwijzer Sexting@school

    Lees je graag nog even de belangrijkste inzichten na op papier? Bestel gratis de mediawegwijzer 'Sexting@school' via onze webshop.