Naar wat ben je op zoek?

Surf safe! Alles over cybercriminaliteit

Voor een groot deel van onze dagelijkse bezigheden rekenen we op het internet: online houden we contact met vrienden en familie, regelen we onze bankzaken en kopen we eender wat we nodig hebben. Dat is handig, maar ook risicovol. Want ook cybercriminelen zitten op het internet. Zo proberen ze je geld of gegevens in handen te krijgen. Hoe bescherm je jezelf daartegen? In dit dossier ontdek je alles wat je moet weten.

Dit dossier kwam tot stand met de hulp van Centrum voor Cybersecurity België (Safeonweb) en Febelfin. Vragen over cybersecurity? Contacteer onze expert Louis Demeulenaere. 

Op deze pagina:

Wat is cybercriminaliteit?

Cybercriminaliteit is een vorm van criminaliteit die plaatsvindt via (online) media. Het doel is bijna altijd om persoonlijke gegevens of geld te bemachtigen. Omdat we voor meer en meer zaken gebruikmaken van het internet, zijn er ook meer slachtoffers van cybercriminaliteit. Zo is cybercriminaliteit in ons land de enige vorm van criminaliteit die toeneemt in plaats van daalt.

Wat doen cybercriminelen?

Er zijn veel manieren waarop cybercriminelen te werk gaan. Wat zijn de bekendste vormen van cybercriminaliteit? En kan je daar zelf iets tegen doen?

Wat is cybercriminaliteit?

De toekomst van cybercriminaliteit

Cybercriminelen scholen zich voortdurend bij en maken graag gebruik van nieuwe trends en technieken. Waar moeten we in de toekomst voor opletten?

Wat brengt de toekomst?

“Niemand kan ooit 100% gewapend zijn tegen cybercriminaliteit. Vergelijk het met autorijden: zelfs de veiligste bestuurder met de veiligste wagen kan slachtoffer worden van een ongeval.”
Katrien Eggers
CCB/Safeonweb

Veilig surfen: de basics

Je hebt het vast al gehoord: een van de belangrijkste zaken op het internet is … je wachtwoord! Een sterke ‘online sleutel’ is een van de basisbeginselen om je gegevens te beschermen.

Wat is een goed wachtwoord?

Is jouw wachtwoord sterk genoeg om hackers om de tuin te leiden? Hier kom je ‘t snel te weten!

Ontdek de do’s-and-don’ts

Lees ook: Heb jij een wachtwoordkluis?

Hoe veilig internetten?

Aandacht besteden aan je wachtwoord(en) is niet het enige wat telt als je veilig wil surfen. Waar moet je nog meer rekening mee houden?

De 9 basisbeginselen van veilig internetten

Gebruik de app Safeonweb!

De app Safeonweb waarschuwt je voor nieuwe vormen van cybercriminaliteit en de laatste technieken van online oplichters. Je kan de app downloaden voor iOS of Android.

Digitaal betalen en bankieren

Niks zo handig als online betalen in één klik in plaats van helemaal naar de winkel te gaan. Maar waar je in de winkel je aankoop meteen mee naar huis krijgt, is dat op het internet niet het geval. Hoe vermijd je dat je een kat in een zak koopt? 

Betaal veilig online met deze tips

Je bankkaart uitlenen voor geld?

Snel wat geld verdienen, door gewoon even je bankkaart uit te lenen? Dat klinkt heel verleidelijk, maar op zo’n aanbod ga je beter niet in. Hoogstwaarschijnlijk heb je met criminelen te maken, die jou willen gebruiken als geldezel.

Wat je moet weten over phishing

Phishing is een van de bekendste vormen van cybercriminaliteit. Veel mensen worden er dan ook het slachtoffer van. Belangrijk om te weten is dat oplichters hier steeds beter in worden, waardoor phishing iedereen kan overkomen. Toch kan je een aantal zaken doen om minder risico te lopen.

4 veelvoorkomende soorten (online) fraude

Hoewel phishing een van de meest gekende vormen van cybercriminaliteit is, is het lang niet de enige. Je kan ook op veel andere manieren worden opgelicht op het internet. Wees op je hoede voor deze 4 soorten (online) fraude.

Bij vriendschapsfraude proberen cybercriminelen online vriendschap met jou te sluiten, om je vervolgens zover te krijgen dat je geld aan hen ‘uitleent’. Ze benaderen ook vaak mensen die op zoek zijn naar een partner. Je vindt deze oplichters dan ook vooral op sociale media of datingwebsites en -apps.

Hulpvraagfraude is een vorm van internetfraude die gebeurt via instant messaging apps (bv. WhatsApp of Facebook Messenger). Cybercriminelen doen zich voor als een vriend of familielid die een nieuw gsm-nummer heeft, waarna ze beweren dat ze dringend geld nodig hebben.

Als je het slachtoffer wordt van identiteitsfraude, gaan cybercriminelen aan de haal met je identiteits- of inloggegevens. Ze proberen bijvoorbeeld aan een kopie van je identiteitskaart te geraken om in jouw naam een bankrekening te openen of proberen via jouw account online aankopen te doen.

Word je door een vreemde gecontacteerd die beweert dat je flink wat geld kan verdienen door te beleggen in een specifieke cryptomunt? Of spoort deze persoon je aan om in iets anders te beleggen? Dan heb je mogelijk te maken met crypto- of beleggingsfraude.

Wat is malware?

Soms proberen criminelen je op een (download)link te laten klikken die schadelijke software op je toestel installeert. We spreken dan over malware of ‘malicious software’.

Onderzoek over cybercriminaliteit

36%

van de Vlamingen

 

maakt zich zorgen over de veiligheid van online betalen. Lees meer.

52%

van de Vlamingen

 

voelt zich niet goed geïnformeerd over cybercriminaliteit. Lees meer.

82%

van de Belgische internetgebruikers

 

verandert zelden zijn of haar wachtwoord. Lees meer.

46%

van de Belgische internetgebruikers

 

maakt zich zorgen dat iemand zijn of haar gegevens kan misbruiken. Lees meer.

19,8

miljoen euro

 

 

werd in 2021 buitgemaakt via phishing. Lees meer.

7

miljoen verdachte berichten

 

worden dagelijks gemeld via verdacht@safeonweb.be. Lees meer.

1 op 5

Belgische internetgebruikers

 

vertrouwt openbare wifinetwerken niet. Lees meer.

1 op 6

van de Belgische jongeren tussen 16 en 30 jaar

 

is bereid om zijn bankkaart uit te lenen in ruil voor geld. Lees meer.

60%

van de Belgische bevolking

 

weet niet wat een geldezel is. Lees meer.

Interessante onderzoeken

Elk jaar schetst de Digimeter de trends rond het bezit en gebruik van media en technologie in Vlaanderen. Ook cybercriminaliteit wordt bevraagd.

De FOD Economie peilt jaarlijks naar de evolutie van de digitale wereld in ons land en de aandachtspunten die daarbij horen.

Hoe staat het met phishingfraude in 2021? Ontdek de cijfers van Febelfin.

Weten Belgische internetgebruikers wat een geldezel is? En hoe vatbaar zijn ze om zelf zo’n geldezel te worden?

Handige tools

Wil je weten naar welke website een verkorte link (bv. bit.ly) leidt? En of die wel veilig is? Gebruik dan deze controletool.

Aan de hand van verschillende tests kom je te weten of je veilig surft en wat je nog kan verbeteren.

Deze lessenreeks van De Schaal van M bevat een themales rond veilig surfen. Ontwikkeld voor de derde graad van het lager onderwijs.

Vind meer tools in onze Tooldatabank.

Filmpjes over cybercriminaliteit

Gloria heeft niet zo'n veilig wachtwoord | Slim op het internet
Hoe steelt een hacker jouw identiteit?
Relax! En denk twee keer na voor je op een link klikt- Boost je digitale gezondheid

Meer weten?

  • Safe on web

Safeonweb.be wil burgers bewustmaken van cybercriminaliteit en de risico’s die daarmee samengaan. Je vindt er een hoop handige tips en tools.

  • Cybersimpel

Jezelf beschermen op het internet? Da’s cybersimpel! Cybersimpel.be leert jong en oud meer over de verschillende soorten online oplichting en hoe je ze kan voorkomen.

  • Te mooi om waar te zijn

Als het te mooi is om waar te zijn, is het dat ook. Temooiomwaartezijn.be vertelt je alles wat je moet weten over internetfraude.

  • Bescherm jezelf online

Wil je vooral meer weten over phishing? Op beschermjezelfonline.be vind je tips, getuigenissen en andere nuttige info.

Lees verder

Meer dossiers