Wat is nieuws

Dit artikel is deel van Nieuws

“Is dat nu nieuws?” Het is een vraag die je je vast al eens gesteld hebt wanneer je iets ziet of leest in het nieuws, dat je zelf niet bijzonder nieuwswaardig vindt. Maar wanneer is iets nieuws, en wanneer niet?

Nieuws: voor iedereen anders

Als je verschillende mensen vraagt of een bericht voor hen nieuws is, zal je nooit hetzelfde antwoord krijgen. Nieuws is dan ook voor iedereen anders:

“Iets dat relevant of entertainend is voor een kleine subgroep, kan voor die mensen ‘nieuws’ zijn, terwijl het voor anderen gewoon ‘informatie’ blijft.”
Stijn Joye
Prof dr. (UGent)

Je kan dus stellen dat een nieuwsbericht altijd een impact heeft op (een deel van) de samenleving, maar dat wil niet zeggen dat dat bericht ook voor iedereen nieuws is.

Wanneer is iets nieuwswaardig?

Journalisten bepalen wat er in het nieuws verschijnt. Er zijn verschillende factoren die een bericht nieuwswaardig maken in de ogen van een journalist: de omvang van de gebeurtenis, nabijheid en relevantie, de betrokkenheid van elitelanden- of personen, hoe onverwacht de gebeurtenis is, … Voldoet de gebeurtenis aan meerdere factoren, dan is de kans groter dat ze in het nieuws verschijnt.

Is nieuws een venster op de wereld?

Je hoort weleens dat nieuws een venster op de wereld is. Ofwel: dat je via nieuws ontdekt wat er allemaal gaande is. Maar als je door dat venster kijkt, krijg je ook niet alles te zien:

“Nieuws is een venster op de wereld, maar daarom geen weerspiegeling van de realiteit. Het geeft er ook mee vorm aan door de selectie en interpretatie van gebeurtenissen.”
Sarah Van Leuven
Prof. dr. (UGent)

Door de komst van sociale media zijn er vandaag ook veel meer vensters dan vroeger, waardoor professioneel geproduceerd nieuws steeds belangrijker wordt:

“Nieuws dat professioneel gemaakt wordt, geeft ook duiding bij gebeurtenissen en schetst het bredere plaatje. Die extra laag krijg je niet of zelden mee via sociale media en andere kanalen.”
Stijn Joye
Prof. dr. (UGent)

Het belang van nieuwswijsheid

Dat nieuws voor iedereen anders is, betekent niet dat alles zomaar nieuws kan zijn. Denk bijvoorbeeld aan nepnieuws. Nieuwswijsheid is dan ook een belangrijke vaardigheid, die je (onder meer) in staat stelt om kritisch om te gaan met nieuws.

Gepubliceerd op 28 juli 2021