Wat is datawijsheid?

Dit artikel is deel van Datawijsheid

In onze digitale samenleving worden er gigantisch veel gegevens verzameld en opgeslagen. Ook over jou. Om ten volle deel te nemen aan het sociale, economische en politieke leven is het belangrijk dat we goed omgaan met al die data. Ofwel: dat we datawijs zijn. Maar wat houdt ‘datawijsheid’ exact in?

Data begrijpen

Als je data kan begrijpen, ben je in staat om te:

  • Observeren. Je begrijpt hoe data gecommuniceerd en ingezet worden.
  • Analyseren. Je ziet de individuele en maatschappelijke gevolgen in van de manier waarop data gecommuniceerd en ingezet worden.
  • Evalueren. Je kan inschatten of die gevolgen schadelijk of constructief zijn.
  • Reflecteren. Je kan nadenken hoe de schadelijke gevolgen beperkt kunnen blijven door data anders te communiceren of in te zetten.

Data gebruiken

Als je data kan gebruiken, ben je in staat om te:

  • Interpreteren. Je kan een grafiek, tabel of lijst met gegevens lezen en de betekenis vatten.
  • Navigeren. Je vindt je weg in een verzameling van verschillende soorten data en verwerkingen daarvan. Je haalt er makkelijk uit wat je nodig hebt.
  • Verzamelen. Je zet vlot een proces op om ruwe data te verzamelen en organiseert de analyse van die data.
  • Presenteren. Je kan de resultaten van een data-analyse doelmatig voorstellen en visualiseren op maat van je doelgroep.

Waarom is datawijsheid belangrijk?

Hoewel er vandaag heel wat data verzameld en verwerkt worden, gebeurt dat niet altijd op een correcte of transparante manier. Fenomenen als datalekken, profilering bij politieke campagnes en misbruik van gegevensmonitoring tonen aan dat we als samenleving nog veel stappen te zetten hebben. Als we allemaal datawijzer worden, kunnen we dergelijke zaken voorkomen en vooral de voordelen van data benutten.

Van datawijs naar mediawijs

Als je mediawijs bent, ben je ook datawijs. Maar omgekeerd geldt dat niet per se: datawijsheid is maar een klein onderdeel van mediawijsheid. Ontdek wat je moet kennen en kunnen om helemaal mee te zijn in een gemediatiseerde wereld. 

Gepubliceerd op 14 augustus 2024