Hoe denken jongeren over het nieuws?

Dit artikel is deel van Nieuws

Welke plaats heeft nieuws in het leven van jongeren? Zijn ze er veel mee bezig? En hoe zit het met hun vertrouwen in de journalistiek? Ontdek wat onderzoek ons leert over de nieuwsbeleving van jongeren.

Hoeveel interesse hebben jongeren in nieuws?

De nieuwsinteresse bij jongeren in het secundair onderwijs is niet bijster hoog. Dat blijkt uit het tweejaarlijkse Apestaartjaren-onderzoek, dat het mediagebruik van kinderen en jongeren tussen 6 en 18 jaar in kaart brengt.

Als jongeren gevraagd wordt in welke nieuwscategorieën ze het meest interesse hebben, dan halen de categorieën ‘criminaliteit, ongelukken, veiligheid op straat, rampen’ en ‘sport’ met een gemiddelde score van (amper) 5,5 en 5,3 op 10 de hoogste cijfers. Politiek nieuws scoort het slechtst: 44% van de jongeren geeft aan hier zeer weinig tot geen interesse in te hebben. Wel valt op dat de nieuwsinteresse toeneemt met de jaren: jongeren uit de derde graad volgen het nieuws meer op dan jongeren uit de eerste graad.

“Hoe ouder ik word, hoe minder tijd ik daar eigenlijk voor heb. En dat momentje rust heb ik echt geen zin om te besteden aan nieuws. Ik hoor al zoveel politieke zaken op school.”
Kim
17 jaar

Welke nieuwsbron gebruiken jongeren het liefst?

Sociale media maken een groot deel uit van de leefwereld van jongeren. Het hoeft dus niet te verbazen dat 76% van de jongeren wekelijks nieuwsartikels leest die gedeeld werden via sociale media. 54% doet dat zelfs dagelijks. Ook televisie (55%), radio (53%) en messaging apps (49%) worden wekelijks geraadpleegd. Nieuwswebsites staan met 26% onderaan de lijst.

“Ik kijk veel naar het VTM-nieuws omdat mijn ouders daarnaar kijken. Ik lees ook online de artikels die ik interessant vind. Op school zien we verder niets over actualiteit.”
Ayoub
16 jaar

Hoe voelen jongeren zich bij het nieuws?

Jongeren vinden zichzelf best wel nieuwsvaardig: over het algemeen denken ze dat ze goed in staat zijn om het nieuws te begrijpen. Toch geeft 24% aan weleens verward te zijn door de kwaliteit van nieuws en informatie. 29% voelt zich dan weer overrompeld door de grote hoeveelheid nieuws die beschikbaar is. Verder blijkt uit het Digital News Report dat jongeren (37%) iets minder vertrouwen hebben in het nieuws dan nieuwsgebruikers die ouder zijn dan 35 jaar (57%).

“Als ik nieuws bekijk, dan hangt het er allemaal van af. Als het over dramatisch nieuws gaat – zoals aanslagen, moord, zelfdoding – dan zoek ik dat op en wil ik er wel over praten. Ik zit dan met heel veel vragen en gevoelens die ik niet kan plaatsen.”
Aya
14 jaar

Wat vinden jongeren van nieuwspersonalisatie?

Bij een kleinschalig onderzoek van de VUB uit 2016 werd via een focusgroep nagegaan hoe jongeren stonden tegenover nieuwspersonalisatie. Jongeren omschreven de personalisatie van nieuws via gebruikersdata als een ‘tweesnijdend zwaard’: enerzijds verlies je de controle over het nieuws dat je te zien krijgt, anderzijds kan je wel tijd besparen en je interesses verdiepen. Jongeren vinden het vooral belangrijk om ervan op de hoogte te zijn als nieuws gepersonaliseerd werd. Ook behouden ze graag de controle en de vrijheid om nieuws te volgen dat niet gepersonaliseerd werd.

Hoe denken jongeren over clickbait?

Clickbait, waarbij artikels doelbewust een aantrekkelijke of veelbelovende titel hebben hebben, is een veelgebruikte techniek in de nieuwsindustrie. De titel is letterlijk bedoeld als ‘aas om te klikken’, hoewel de inhoud er vaak niet helemaal bij aansluit. Hoewel jongeren in bovenstaand onderzoek clickbait konden herkennen, gaven ze aan soms nieuwsgierig te zijn naar de inhoud en er toch op te klikken. Maar wanneer de inhoud van het artikel niet strookt met de titel, schaadt dit voor hen de betrouwbaarheid van de bron.

Gepubliceerd op 28 juli 2021