3 verschillen tussen haatspraak en cyberpesten

Dit artikel is deel van Haatspraak

(Online) haatspraak en cyberpesten worden weleens door elkaar gehaald. Dat is niet onlogisch: beide kan je omschrijven als een vorm van ongepast gedrag via digitale media, waarbij iemand kwetsende boodschappen over anderen verspreidt. Toch zijn er 3 manieren waarop ze van elkaar verschillen.

Doel van het gedrag

Cyberpesten: het slachtoffer staat centraal

Het doel van cyberpesten is om het slachtoffer te kwetsen. Daarbij is er een machtsonevenwicht tussen dader en slachtoffer. De dader is bijvoorbeeld groter, sterker, slimmer, heeft een bepaalde status Of is helemaal anoniem in een online wereld.

Haatspraak: het conflict staat centraal

Een hater wil in de eerste plaats een bepaalde boodschap verspreiden. Daarbij staat het conflict centraal: de hater heeft een zekere overtuiging die lijnrecht tegenover andere ideeën staat. Dat die overtuiging kwetsend kan zijn voor anderen (zoals ‘buitenlanders horen hier niet thuis’), is bijkomstig.

Doelwit van het gedrag

Cyberpesten: altijd één persoon

Cyberpestgedrag is altijd gericht aan één persoon. In veel gevallen gaat het hand in hand met klassieke pesterijen op school of op het werk. Vaak, maar niet altijd, kennen slachtoffer en dader elkaar. 

Haatspraak: soms één persoon, steeds effect op een grote groep

Haatspraak kan net als cyberpesten gericht zijn aan één persoon, maar evengoed aan een grotere bevolkingsgroep. De hater valt het doelwit aan op basis van specifieke kenmerken, zoals geaardheid, uiterlijke kenmerken of geslacht, waardoor het sowieso een effect heeft op een grote groep mensen. 

Frequentie van het gedrag

Cyberpesten: altijd herhaaldelijk

Cyberpesten vindt in alle gevallen herhaaldelijk plaats. Een eenmalige, ongepaste grap kan bijvoorbeeld erg kwetsend zijn, maar valt daarom nog niet onder cyberpesten. 

Haatspraak: eenmalig of herhaaldelijk

Sommige haters verspreiden regelmatig haatboodschappen over hun doelwit. Toch is dat geen voorwaarde om over haatspraak te kunnen spreken: één haatboodschap volstaat al.

Gepubliceerd op 16 maart 2022