5 onderscheidende factoren
Als het gaat over digitale vaardigheden en toegang, spelen 5 factoren een belangrijke rol om het risico op digitale uitsluiting te bepalen:
- Inkomen
- Opleiding
- Leeftijd
- Gezinssamenstelling
- Geboorteland
Wie is kwetsbaar voor digitale uitsluiting?
Dit artikel is deel van
Digitale inclusie
Er is geen duidelijk antwoord op de vraag wie kwetsbaar is voor digitale uitsluiting, maar in veel gevallen is die kwetsbaarheid wel te wijten aan een aantal factoren. Zo lopen sommige bevolkingsgroepen een beduidend groter risico dan andere.
22%
van de alleenstaanden
heeft thuis geen internetverbinding.
67%
van de laaggeschoolden
heeft nog nooit gebruikgemaakt van e-administratie.
68%
van de 55- tot 74-jarigen
heeft geen of zwakke digitale vaardigheden.
29%
van de mensen met een laag inkomen
heeft thuis geen internettoegang.
50%
van wie geboren is in het buitenland
heeft geen of zwakke digitale vaardigheden.
Kijken we naar combinaties van bovenstaande bevolkingsgroepen, zoals senioren zonder secundair diploma of laaggeschoolden met een laag inkomen, dan stijgen de cijfers die wijzen op digitale uitsluiting soms tot wel 80%.
13 socio-economische en digitale indicatoren
Uiteraard is het volledige verhaal genuanceerder. Studies geven alleen de grote lijnen weer, terwijl in feite iedereen te maken kan krijgen met digitale uitsluiting. Enkele voorbeelden:
- Iemand kan hoogopgeleid zijn en over een goed inkomen beschikken, maar toch digitaal uitgesloten worden door een gebrek aan motivatie, hulp en/of zelfvertrouwen.
- Iemand kan laaggeschoold en werkloos zijn, maar tegelijk digitaal mee zijn omdat zijn of haar netwerk genoeg digitaal vaardige mensen telt.
In totaal zijn er 13 socio-economische en digitale indicatoren, waarvan de onderlinge verhouding bepaalt of iemand digitaal uitgesloten is:
5 indicatoren uit het sociale veld
- Inkomen
- Opleiding
- Maatschappelijke participatie
- Agency
- Welzijn en welbevinden
8 indicatoren uit het digitale veld
- Toegang
- Attitude of motivatie
- Digitale vaardigheden
- Communicatie- en soft skills
- Autonomie (in gebruik en in ontwikkeling van vaardigheden)
- Mediakarakter van de omgeving
- Digitale praktijken en routines
- Ondersteuning
Digitale uitsluiting is dus niet alleen een probleem van de meest kwetsbare bevolkingsgroepen, al is het wel zo dat de gevolgen voor hen vaak groter zijn.
Ken of ben jij iemand die digitaal kwetsbaar is?
Iedereen gaat anders om met media en digitale technologieën. Analyseer je eigen omgeving aan de hand van onze 10 mediaprofielen.
