Hoe ontstaat polarisatie?
Polarisatie ontstaat wanneer twee bevolkingsgroepen zich afzetten tegen elkaars identiteit. Er is een wij-groep en een zij-groep, met daartussen het ‘stille midden’. Het stille midden bestaat uit mensen die ofwel een heel genuanceerde mening hebben ofwel helemaal geen mening hebben over het debat. De twee uiterste polen proberen de middengroep mee te krijgen in hun ideeën. Als dat lukt, is er steeds minder ruimte voor nuance en nemen de tegenstellingen toe.
Polarisatie kan overal ontstaan: in de media, in de regering of gewoon in je eigen woonwijk. Vooral plaatsen waar er veel diversiteit is en waar verschillende groepen mensen het moeilijk vinden om elkaar aan te spreken, zijn kwetsbaar voor polarisatie.
(Sociale) media en polarisatie
Mensen met een uitgesproken mening worden regelmatig aan het woord worden gelaten in de (nieuws)media, veeleer dan mensen uit het ‘stille midden’. In die zin kunnen media polarisatie aanwakkeren. Dat geldt ook voor sociale media: memes en andere vormen van propaganda kunnen zich viraal verspreiden via sociale media en zo polarisatie voeden.
Toch zijn (sociale) media eerder een katalysator dan een oorzaak van polarisatie. Ze kunnen bestaande tegenstellingen in de maatschappij versterken, maar die tegenstellingen zijn in de meeste gevallen wel al aanwezig.