Online versus offline identiteit

Wat is een online identiteit? 

Of je het nu wil of niet, iedereen die actief is op online kanalen en binnen sociale netwerken, heeft een online identiteit. Hoewel je online identiteit vaak grotendeels een representatie is van jouw offline identiteit, biedt het ook de mogelijkheid om jezelf (iets) anders voor te doen dan in werkelijkheid.

Je online identiteit is als het ware je online uithangbord: het is de optelsom van alle informatie over jou die beschikbaar is op het internet en alle beetjes beïnvloeden op een manier jouw (online) reputatie. 

Online vs. offline identiteit

Zo’n online identiteit kan best handig zijn. Je hebt grotendeels zelf in handen hoe je jezelf wil onderscheiden en identificeren ten opzichte van anderen en je hebt de kans continu aanpassingen door te voeren. Dat kan niet zomaar in het echte leven, bij je offline identiteit.

Bij een online identiteit kan je bovendien gebruik van allerhande tools om je te uiten, zoals foto's, video’s of status updates. Je kan die zaken afstemmen op een bepaald publiek. Als je weet wie jouw online publiek is en wat ze van jou verwachten, ga je die online identiteit ook anders uitspelen dan in het dagelijks leven. 

Online identiteitsbeleving is net zoals gewone, offline identiteitsbeleving erg contextgevoelig. Het is afhankelijk van de levensfase waarin je je bevindt, maar anders dan in de offline wereld speelt het netwerk of digitaal platform ook erg grote rol in je online identiteit: Op LinkedIn bijvoorbeeld, zal je identiteit serieuzer zijn dan op pakweg Facebook of Instagram, waar je vooral dingen deelt met je vrienden en kennissen. Op Tinder zal de identiteitsbeleving dan weer veel speelser zijn.

Schone schijn

Hoewel je online identiteit dus vaak grotendeels een representatie is van jouw offline identiteit, biedt het ook de mogelijkheid om jezelf online (iets) anders voor te doen dan in werkelijkheid. Zo zien we bijvoorbeeld dat heel wat kinderen, jongeren en volwassenen sociale media gaan gebruiken om hun beste momenten of goede eigenschappen tentoon te stellen aan anderen en zo vaak een schone schijn proberen op te houden. De minder leuke momenten en de zaken die een online identiteit negatief kunnen beïnvloeden, zien we minder online.

Zowel online als offline gaan mensen hun publiek proberen entertainen. Vandaag de dag doen jongeren dat bijvoorbeeld door gebruik te maken van populaire cultuur (celebrities): ze gaan er inspiratie uit halen en daarmee spelen in hun eigen online identiteit - al dan niet bewust. Online identiteit hangt dus sterk samen met mediacultuur en populaire cultuur. 

Het belang van een goede online identiteit

Jezelf online als persoon, school of organisatie op een goede manier profileren is cruciaal om je online identiteit onder controle te houden en te verbeteren. Het zorgt er voor dat je zelf in de hand hebt hoe anderen jou zien in de online wereld. Toch moet je daar ook niet te ver in gaan: een online identiteit is nu eenmaal vaak wat speelser en dat hoeft niet perse een probleem te zijn. Moet je je echt zorgen maken over die ene foto van vroeger en wat jouw werkgever daarvan denkt? Meestal kan dat in een context geplaatst worden. 

Vooral jongeren, maar ook volwassenen, gebruiken hun online identiteit vaak om te zoeken wie ze zijn, om zichzelf vorm te geven. Jezelf gaan censureren, je identiteit onder controle houden om je imago te beschermen, kan erg verengend werken. Het kan zinvol zijn in een professionele context, minder in een privécontext. 

Nettiquette

Online gelden net zoals in het echte leven ook  bepaalde normen, waarden en regels. Netiquette is een samenvoeging van de woorden netwerk en etiquette. Hoffelijkheid online dus! Het omvat de ongeschreven regels over hoe je je gedraagt op het internet. Hoewel ze veelal vanzelfsprekend lijken, is niets minder waar. Mensen durven online wel eens vergeten dat aan de andere kant van het scherm wel degelijk een persoon zit en ze dus niet zomaar tegen een toestel aan het communiceren zijn.

Think before you post!

Denk voor je post is een belangrijk onderdeel van netiquette. Om ruzies, pesten, misverstanden en gênante situaties te vermijden die je online én offline reputatie kunnen schaden, is het steeds nodig om goed na te denken voor je dingen online zet en hoe je dat doet. Dingen die je offline niet zou zeggen of doen zeg of doe je dus ook best niet online. DENK voor je post: 

• D: Is mijn post Duidelijk? Is wat ik zeg of plaats niet voor interpretatie vatbaar?
• E: Ben ik Empatisch? Houd ik bij mijn post rekening met de gevoeligheden en gevoelens bij andere mensen?
• N: Is het Nodig dat ik dit post? Post ik geen al te banale dingen die eigenlijk totaal niet relevant zijn en hierdoor eventueel (imago)schade kunnen veroorzaken?
• K: Bekijk ik mijn post Kritisch vooraleer ik die plaats? Houd rekening met de bovenstaande zaken en dit op het vlak van inhoud en van vorm.