Hoe betrek je ouders als professional?

Dit artikel is deel van Opvoeden in een digitale wereld

Hoe maak je je eigen kinderen wegwijs in de digitale wereld als je zelf niet mee bent? Het is voor veel ouders een enorme uitdaging om media een juiste plaats te geven in huis. Daarom is het belangrijk dat opvoedingsondersteuners allerhande ouders soms een handje helpen. Met deze tips kan je alvast een eind weg!

De tips hieronder geven je richting, maar zijn geen exacte wegbeschrijving. Als professional pik je eruit wat het beste past bij jouw doelpubliek en hun precieze behoeften. Probeer en combineer tot je de aanpak vindt die werkt voor jou. 

Daarin sta je natuurlijk niet alleen. Kijk om je heen en zoek naar uitwisseling en samenwerking met andere organisaties, scholen of centra voor opvoedingsondersteuning. En vergeet zeker de  digipunten, CGG’s, scholen, LIGO’s, CLB’s … niet.

Breng ouders samen

Ouders samenbrengen op één en hetzelfde moment, dat is efficiënt voor jou, want je bereikt meerdere ouders tegelijkertijd. Maar nòg belangrijker: zo kunnen ouders van elkaar leren. Niets is zo fijn om de ervaringen van andere ouders te horen en oplossingen uit te wisselen. Dat geeft een extra grote impact aan jouw infomoment, praatcafé, vorming, uitwisselmoment … 

Natuurlijk is ouders samenbrengen vaak makkelijker gezegd dan gedaan. Je zou niet de eerste zijn die vol goesting een boeiende activiteit in elkaar steekt en waarvoor maar een handvol ouders komt opdagen. 

Zo bereik je meer ouders

  • Denk na over je tijdstip. Voor de ene ouder werkt een avond het beste (na het werk …), een andere ouder volgt het liefst een ochtendsessie (geen extra verplaatsing want ze brengen de kinderen, geen opvangproblemen …). Afhankelijk van wie je wil bereiken kan je bijvoorbeeld kiezen voor een ontbijtcafé of een ouderavond.
  • Eten en drinken werkt altijd. Maak het gezellig en bied de ouders iets lekkers aan. Zo schep je een aangename sfeer en praten mensen makkelijker over dit misschien moeilijke thema. 
  • Zorg voor kinderopvang. Ouders zullen makkelijker naar je activiteit komen als ze niet hoeven na te denken over ‘wat doe ik met de kinderen’ en niet voor opvang hoeven te betalen. Zeker als je een leuke invulling bedenkt voor die kinderopvang, met bijvoorbeeld een knutselactiviteit, filmavond, springkasteel … Kinderopvang zal er ook voor zorgen dat ouderkoppels vaker samen komen luisteren. 
  • Voorzie tolken. Spreekt niet iedereen vlot Nederlands? Dan kan het helpen om tolken in te schakelen, of bepaalde ouders samen te zetten om alles voor elkaar te vertalen.
  • Maak er een gewoonte van. Een terugkerend concept (bv. maandelijks) maakt je initiatief bekender, op den duur houden ouders er systematisch tijd voor vrij. 

Bonustip:
Werk je in met zowel ouders als niet-ouders? Kondig dan op voorhand aan dat je sessie over opvoeding zal gaan, zo kunnen de niet-ouders wegblijven en voorkom je frustratie bij een deel van je publiek. 

Kies een centraal thema dat leeft 

De noden en bezorgdheden over mediaopvoeding die het meest leven bij ouders, evolueren mee met de leeftijd van hun kinderen. Het onderzoek van MediaNest (2023) vroeg ouders met kinderen tussen 0 en 18 jaar om aan te geven waarover ze zich het meest zorgen maakten. Pik in op deze resultaten wanneer je een informatiesessie voorbereidt:

Leeftijd kind

Bezorgdheden ouders

0-4 jaar

Schermtijd (70%), geschikte inhoud (36%), foto’s delen (33%)

5-8 jaar

Schermtijd (66%), geschikte inhoud (46%), effect van reclame (45%)

9-12 jaar

Schermtijd (70%), effect sociale media (58%), privacy (56%)

13-18 jaar

Effect sociale media (55%), privacy (53%), online contact (49%)

Zorg voor concrete tips 

Een veel geziene valkuil is dat de negatieve kanten van media worden opgeblazen, waardoor ouders onnodig ongerust naar huis gaan na een lezing. Smartphones, sociale media, … zijn blijvers. Het is dus vooral belangrijk om kinderen en jongeren te leren hoe ze er verstandig mee omgaan. We willen kinderen beschermen en dus benoemen we terecht de risico’s. Maar vergeet niet om ook de positieve ervaringen en kansen te belichten die media bieden, in combinatie met concrete oplossingen voor mogelijke risico's of problemen. Koppel daarom elk stukje informatie aan concrete tips of doe-activiteiten die ze direct kunnen uitproberen. 

Bijvoorbeeld:

Bij de theoretische tip ‘praat met je kind’ geef je concrete tips mee over hoe ze dit kunnen aanpakken, met welke zinnen ze zo’n gesprek kunnen beginnen … Op medianest.be vind je tal van gespreksstarters en tips voor een goede babbel

Denk na over een goede werkvorm

De keuze is aan jou:

  • Organiseer “digidokterbabbels” waar ouders individueel een mediaopvoedingsvraag kunnen stellen aan een expert
  • Zorg voor een lezing over de online leefwereld met vragen tussendoor of achteraf
  • Deel een ‘Digitale vraag van vandaag’ in je nieuwsbrief of op posters in het gebouw om ouders even stil te laten staan bij mediaopvoeding
  • Laat je inspireren door het lespakket ‘Mediaopvoeding voor anderstalige ouders
  • Speel de Pretchat met een groep ouders om op een speelse manier nieuwe aspecten van mediaopvoeding te introduceren

Stem je communicatie af op je doelgroep

‘Dé ouder’ bestaat niet, elke ouder is anders en zal je boodschap op een andere manier oppikken. De ene heeft meer voorkennis over media dan de andere, sommigen denken zelf al vaker over het onderwerp na dan anderen … Informeer ouders daarom op verschillende manieren, verschillende tijdstippen en via verschillende kanalen over mediaopvoeding. Zo bereik je meer mensen. 

Enkele concrete communicatietips 

  • Gebruik eenvoudige taal. Vermijd jargonwoorden, of leg ze helder uit.
  • Maak het visueel. Verduidelijk je boodschap met illustraties en pictogrammen (maar vermijd prentjes-om-de-prentjes, die kunnen mensen net in de war brengen). 
  • Gebruik verschillende communicatiekanalen, zowel digitaal als op papier. De ene ouder reageert op posters in de gang of flyers in de boekentas, de andere krijgt liever een mailtje met informatie of leert bij via visuele posts op sociale media. Denk dus goed na met welke boodschap je wie wil bereiken, en hoe die doelgroep informatie oppikt. Vaak scoor je het best met een combinatie van kanalen en dragers. 
  • Kortom: communiceer zo inclusief mogelijk, de principes van inclusion by design vormen daarbij een handige leidraad.

Bonustip!

Ga er van uit dat niet iedereen alles snapt. Sommige begrippen of uitspraken zijn lang niet voor alle ouders vanzelfsprekend, ook al lijken ze in jouw ogen geen jargon. Hou dus goed in de gaten of iedereen in je doelgroep alles kan volgen.

Bijvoorbeeld: 

De term ‘cyberpesten’ heeft geen eenduidige vertaling in het Arabisch, waardoor Arabisch sprekende mensen minder snel begrijpen waarover dit gaat. 

Prikkel met mediaopvoeding op bestaande contactmomenten

Werken aan mediaopvoeding is vaak geen hoofdzaak of prioriteit, en ook ouders geven niet altijd voorrang aan activiteiten over dit thema. Daarom is het interessant om op zoek te gaan naar dingen waar je info over mediaopvoeding kan ‘aanhaken’.

Organiseer je een markt, een breed infomoment, een feest, een zoektocht …? Kijk of je met een laagdrempelige digitale toevoeging ouders kunt prikkelen om een stukje mediakennis mee te pikken. 

Bijvoorbeeld: 

  • Toon je een video of game? Gebruik de Kijkwijzer of PEGI-iconen als aanleiding om het met ouders te hebben over geschikte inhoud voor elke leeftijd.
  • Plaats je leuke foto’s van een evenement op een website of sociale media? Leg ouders uit hoe ze die kunnen bekijken, in plaats van het hen voor te kauwen. 
     

Koppel mediaopvoeding aan iets anders 

Praat je in je job vaak met ouders over maatschappelijke thema’s, geef je sessies over het gebruik van de digitale tools …? Vaak kan je hier makkelijk een snuifje mediaopvoeding aan toevoegen.

Omgekeerd zijn algemene contactmomenten met ouders uiterst interessant om te achterhalen welke vragen over media hen bezighouden. Vragen ouders je bijvoorbeeld hoe Smartschool juist werkt, hoe ze parental control kunnen instellen op sociale media of hoe ze ruimte op hun telefoon kunnen vrijmaken voor nieuwe apps? Vertrek vanuit die (terugkerende) concrete vragen wanneer je een specifiek vormingsmoment over mediaopvoeding organiseert. 

Zorg voor een duidelijk aanspreekpunt

Zorg ervoor dat ouders weten bij wie ze terechtkunnen met vragen of problemen over mediaopvoeding. Kies hiervoor iemand die correct kan inpikken op de bezorgdheden van ouders: iemand die de online wereld goed kent, die mee is met de kanalen waarop kinderen en jongeren actief zijn en die ouders kan aansporen om naar informatieve activiteiten over dit onderwerp te komen.

Gepubliceerd op 2 september 2024